บริษัทจัดการและพัฒนาทรัพยากรน้ำภาคตะวันออก จำกัด (มหาชน) หรืออีสท์ วอเตอร์ เป็นบริษัทที่ให้บริการในการเป็นศูนย์รวมในการบริหารจัดการน้ำดิบผ่านท่อส่งน้ำขนาดใหญ่ให้แก่การอุปโภค บริโภคและภาคอุตสาหกรรม ในพื้นที่ชายฝั่งทะเลภาคตะวันออก ครอบคลุม 3 จังหวัด ได้แก่ ระยอง ฉะเชิงเทรา ชลบุรี เพื่อใช้ในกิจกรรมของแต่ละภาคส่วน เช่น การประปา, โรงไฟฟ้า, สาธารณะสุข, อุตสาหกรรม เป็นต้น
ปัจจุบัน อีสท์ วอเตอร์ มีสถานีควบคุมในการสูบ-ส่งน้ำประมาณ 15 สถานี ด้วยโครงข่ายท่อส่งน้ำที่สมบูรณ์และทันสมัย และมีประสิทธิภาพที่สุดแห่งเดียวในประเทศไทย มีความยาวรวมประมาณ 400 กิโลเมตร เชื่อมโยงแหล่งน้ำสำคัญในภาคตะวันออก ได้แก่ อ่างเก็บน้ำหนองปลาไหล ดอกกราย คลองใหญ่ และประแสร์ ในจังหวัดระยอง อ่างเก็บน้ำหนองค้อและบางพระ ในจังหวัดชลบุรี ไปจนถึงแม่น้ำบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา ให้เป็นโครงข่ายท่อส่งน้ำหรือ Water Grid
นายเชิดชาย ปิติวัชรากุล ผู้อำนวยการอาวุโสฝ่ายปฏิบัติการและบริการลูกค้า บริษัทจัดการและพัฒนาทรัพยากรน้ำภาคตะวันออก จำกัด (มหาชน) หรืออีสท์ วอเตอร์ เผยว่า “ความตั้งใจของเราคือ การเป็นผู้ให้บริการบริหารจัดการน้ำให้กับภาคอุปโภค บริโภคและอุตสาหกรรมอย่างพอพียงมีเสถียรภาพ และคุณภาพการส่งน้ำตามที่ผู้ใช้น้ำต้องการ เพราะน้ำเป็นปัจจัยพื้นฐานที่สำคัญอย่างยิ่งยวดสำหรับภาคครัวเรือนและอุตสาหกรรม การขาดส่งน้ำแม้เพียงชั่วระยะเวลาสั้นๆ ก่อให้เกิดความเสียหายเป็นอย่างมาก”
ความท้าทายในการจัดการน้ำ
การบริหารจัดการ การสูบส่งน้ำจากหลายแหล่งครอบคลุมพื้นที่หลายจังหวัดเพื่อให้ผู้ใช้น้ำได้รับน้ำได้ตลอดเวลาตามแรงดันและปริมาณที่ต้องการไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะมีปัจจัยที่ต้องระมัดระวังหลายองค์ประกอบ ทั้งในเรื่องของการเชื่อมโยงน้ำจากอ่างเก็บน้ำทั้งหมด การสูบน้ำจากหลายระบบหลายแหล่ง เข้าสู่ระบบโครงข่ายท่อส่งน้ำ ที่ต้องควบคุมรักษาแรงดันและปริมาณจ่ายน้ำอย่างเพียงพอต่อเนื่องและมีเสถียรภาพ และมีต้นทุนที่แข่งขันได้ จำเป็นต้องมีระบบที่คอยควบคุมในแต่ละสถานี และศูนย์ควบคุมกลาง ให้ทำงานสอดคล้องกันทั้งระบบ เพื่อไม่ให้เกิดความผิดพลาด อาจจะทำให้ผู้ใช้น้ำได้ปริมาณและแรงดันแปรปรวนหรือหยุดชะงัก ซึ่งจะกระทบกับระบบผลิตน้ำประปา หรืออุตสาหกรรมได้ และโดยเฉพาะหน้าแล้งที่เราต้องมีการจัดการและหาน้ำสำรองให้เพียงพอเพื่อให้รองรับกับการใช้งานทุกภาคส่วนให้สามารถใช้น้ำอย่างมีเสถียรภาพและมั่นคงเพื่อให้การขับเคลื่อนกิจกรรมและเศรษฐกิจของภาคตะวันออกและของประเทศเป็นไปอย่างต่อเนื่องตลอดเวลา
โซลูชั่นบริหารจัดการน้ำ
ทั้งนี้อีสท์ วอเตอร์ใช้ระบบ SCADA (Supervisory Control And Data Acquisition ) ในการควบคุมสั่งการแบบ Realtime จากศูนย์ควบคุมกลางเพียงแห่งเดียว ทำให้สามารถติดตามควบคุมระบบการสูบส่งได้อย่างมีประสิทธิภาพตลอดเวลา ทำให้สามารถควบคุมและทราบข้อมูลทั้งหมดของระบบสูบน้ำ, โครงข่ายท่อส่งน้ำ และสถานีจ่ายน้ำแก่ผู้ใช้น้ำ รวมทั้งสถานะของแหล่งน้ำต่างๆ โดยส่งส่งตรงเข้าสู่ศูนย์ควบคุมกลาง ทำให้สามารถติดตาม รวบรวม ประมวลผลเพื่อการจัดการอย่างมีประสิทธิภาพและแม่นยำ อีกทั้งสามารถลดความสูญเสียต่างๆในระบบ เช่น ต้นทุนการศูบน้ำ น้ำสูญหายและยังสามารถแก้ไขปัญหาได้อย่างทันที ตลอด 24 ชั่วโมง นอกจากนี้ผู้ใช้น้ำสามารถตรวจสอบการใช้น้ำของตนเองผ่านระบบ Internet ได้ตลอดเวลา ซึ่งจะเป็นการเพิ่มความมั่นใจและความโปร่งใสในบริการและคุณภาพการส่งน้ำของอีสท์ วอเตอร์ โดยส่วนประกอบในระบบที่สำคัญที่ทางอีสท์ วอเตอร์ นำมาประยุกต์ใช้ในการบริหารจัดการน้ำเข้ามาใช้งาน โดยเลือกใช้โซลูชั่นจากชไนเดอร์ อิเล็คทริค มาใช้ในระบบ ประกอบด้วย
- PLC Quantumระบบอัตโนมัติในการควบคุมและสั่งงานของสถานีสูบน้ำแต่ละสถานี โดยควบคุมการเปิด-ปิดปั้มน้ำ อัตราการไหลของน้ำ ปรับแรงดันน้ำ ของแต่ละสถานี ซึ่งปัจจุบันสามารถใช้งานทั้งแบบอัตโนมัติ และใช้พนักงานควบคุม เพื่อให้มีเสถียรภาพสูงสุดและปลอดภัยมากที่สุด
- SCADA Vijeo Citechโปรแกรมระบบควบคุมและประมวลผลแบบศูนย์รวม (SCADA) เพื่อควบคุม ตรวจสอบ บันทึกผลและวิเคราะห์ข้อมูลในกระบวนการ สูบจ่ายน้ำแบบเรียลไทม์ ทั้งระบบใน 15 สถานีสูบน้ำ นับตั้งแต่ข้อมูลแหล่งน้ำ คุณภาพน้ำ ระบบไฟฟ้า การสูบน้ำ ระดับน้ำ การส่งน้ำ แรงดันน้ำ และปริมาณการจ่ายน้ำให้กับลูกค้าแต่ละราย โดยข้อมูลทั้งหมดจะส่งตรงเข้าศูนย์ปฏิบัติการกลางที่มาบตาพุด และห้อง War room ที่กรุงเทพฯทำให้สามารถติดตามผลและแก้ไขปัญหาการส่งน้ำได้ตลอด 24 ชั่วโมง
นายเชิดชาย กล่าวต่อว่า “ระบบสกาด้า ช่วยให้เราสามารถติดตามผลและแก้ไขปัญหาการส่งน้ำได้ตลอด 24 ชั่วโมง ซึ่งช่วยลดการสูญเสียน้ำในท่อส่งน้ำจาก 20% เหลือเพียงไม่เกิน 3% ทำให้การจัดการน้ำทั้งระบบเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ แม่นยำ และตรวจสอบได้”
นอกจากนี้แล้ว ทางอีส วอเตอร์ ยังเลือกใช้งานตู้จ่ายไฟแรงดันสูง NEX จากชไนเดอร์ อิเล็คทริค เพื่อเป็นตู้จ่ายไฟสำหรับแต่ละสถานี
นายแมทธิว กอนซาเลซ รองประธานบริษัท หน่วยธุรกิจอุตสาหกรรม ชไนเดอร์ อิเล็คทริค ประเทศไทย เผยว่า “โซลูชั่นการจัดการน้ำของชไนเดอร์ อิเล็คทริค ช่วยให้หน่วยงานรัฐ องค์กรส่วนท้องถิ่น และลูกค้าสามารถจัดการกระบวนการของน้ำทั้งหมดได้อย่างมีประสิทธิภาพ โซลูชั่นการจัดการดังกล่าวได้บูรณาการชุดซอฟต์แวร์ซึ่งเชื่อมต่อส่วนการดำเนินงานหลักต่างๆ ที่เกี่ยวกับกระบวนการน้ำทั้งหมด ตั้งแต่ โรงงาน ท่อส่ง ศูนย์ควบคุม และอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง ด้วยการทำงานที่อยู่บนโปรโตคอลระบบเปิด เช่น อีเธอร์เน็ต ไอพี (Ethernet IP) อุปกรณ์ และระบบที่มีการเชื่อมต่ออย่างชาญฉลาด ช่วยทำให้บุคคลที่ตรงตามสายงานได้รับข้อมูลที่ถูกต้องในเวลาที่เหมาะสม เพื่อสามารถดำเนินการตัดสินใจได้อย่างดีที่สุด นวัตกรรมถือเป็นหัวใจหลักที่อยู่ในดีเอ็นเอของชไนเดอร์ เราเริ่มต้นการเดินทางนี้มาตั้งแต่ปี 1990 และได้ขยายสายธุรกิจด้านสมาร์ท โพรดัคส์ และซิสเต็มมานับแต่นั้น ซึ่งช่วยให้เราสามารถส่งมอบโซลูชั่นนวัตกรรมบนเทคโนโลยีที่ได้รับการพิสูจน์แล้ว ให้กับลูกค้าของเรา”
โครงการในอนาคต
นอกจากนี้แล้ว อีส วอเตอร์ ตั้งเป้าหมายโครงการต่อเนื่องในการประหยัดพลังงานให้ได้ร้อยละ 5 จากค่าไฟฟ้าที่เป็นต้นทุนหลักของการสูบส่งน้ำ โดยในเฟสแรกติดตั้งพาวเวอร์มิเตอร์ เพื่อประเมิน และวิเคราะห์ หาจุดใช้พลังงานหลักทั้งระบบ
นายเชิดชาย กล่าวต่อว่า “นอกจากความสำเร็จในการบริหารจัดการน้ำ อีสท์ วอเตอร์ มองเห็นความสำคัญในการประหยัดพลังงานในภาพรวมของบริษัท ในเฟสแรก อีส วอเตอร์ ต้องการประหยัดพลังงานให้ได้ ร้อยละ 5 จากพลังงานทั้งหมด ซึ่งได้ให้ทางชไนเดอร์ อิเล็คทริค ได้ทำการติดตั้งพาวเวอร์มิเตอร์ ในกระบวนการทั้งหมดของเราจำนวน 76 จุด เพื่อใช้ในการประเมิน และวิเคราะห์การใช้พลังงานในส่วนต่างๆ ซึ่งคาดว่าน่าจะประเมินผลได้ประมาณช่วงเดือนตุลาคม 2558 ทำให้เราสามารถวางการควบคุมการใช้พลังงานได้อย่างมีประสิทธิภาพได้ในอนาคต
นอกจากนี้แล้ว อีสท์ วอเตอร์ ยังวางเป้าหมายในการสร้างสถานีน้ำให้เป็น Smart Station คือ ไม่มีคนควบคุมตามแต่ละสถานี แต่สามารถสั่งการจากส่วนกลางได้ผ่านทางระบบเครือข่ายและสกาด้า
“การที่อีสท์ วอเตอร์ เลือกใช้บริการและโซลูชั่นจากชไนเดอร์ อิเล็คทริค เพราะว่าทาง
ชไนเดอร์ฯ เป็นบริษัทที่มีชื่อเสียงด้านระบบควบคุม ระบบไฟฟ้าและการจัดการพลังงานระดับแถวหน้าของโลก นอกจากนี้การใช้โซลูชั่นยังให้ประโยชน์ที่สำคัญอย่างยิ่งในเชิงธุรกิจ คือมีอัตราผลตอบแทนจากการลงทุน ที่มีการวัดผลที่ชัดเจนที่ให้เรามั่นใจในระยะยาวว่า โซลูชั่นจากชไนเดอร์ อิเล็คทริค จะช่วยให้เราสามารถลดต้นทุนด้านพลังงานได้อย่างแท้จริง” นายเชิดชายกล่าวทิ้งท้าย